Waarom licenties ?

Het belang van licenties

Persartikels zijn beschermd door auteursrechten en naburige rechten, waardoor men een voorafgaande toestemming dient te verkrijgen om persartikels uit (papieren en/of digitale) kranten en magazines te hergebruiken voor eigen doeleinden, zoals het plaatsen of delen van artikels op een website en/of sociale media, het verspreiden van artikels via e-mail, het ter beschikking stellen van artikels via intranet/extranet of het verspreiden via een (digitale) nieuwsbrief.

Een licentie bestaat in het verlenen van de toestemming om iets te hergebruiken. Op deze manier vormt de licentie dan ook een essentieel onderdeel van het digitale medialandschap. Om persartikels te hergebruiken, dient men dus vooraf een licentie te bekomen. Op dit principe bestaan enkele beperkte uitzonderingen. Zo laat de wetgever toe dat in bepaalde specifieke gevallen een persartikel hergebruikt wordt zonder voorafgaandelijke toelating door de rechthebbende. Het gaat dan om wettelijke licenties. We denken hierbij aan de reprografie, de thuiskopie, het leenrecht, de onderwijsuitzondering. Deze werden door de wetgever in het leven geroepen omdat het onmogelijk werd voor een uitgever om het hergebruik van zijn content in alle omstandigheden te controleren. Naast deze wettelijke licenties heeft de wetgever nog een aantal andere uitzonderingen in het leven geroepen zoals het citaatrecht.

Waar geen wettelijke licentie of uitzondering is voorzien, dient een contractuele licentie afgesloten te worden. License2Publish verleent deze contractuele licenties aan particulieren en ondernemingen voor het hergebruik van artikels in naam van de Vlaamse persuitgevers – DPG Media, Mediafin en Mediahuis – en voor hun publicaties.

Sinds 2022 wordt er ook voorzien in een naburig recht, waarbij de uitgevers het exclusief recht hebben om online hergebruik van perspublicaties op grote platformen (vb. Google Search, Facebook, etc.) al dan niet toe te staan.

Belang van auteurs- en naburige rechten

Het is vanzelfsprekend dat elk werk, en elke maker van dat werk, beschermd wordt. Het is dan ook de auteur – of degene die de auteur vertegenwoordigt – die beslist wie al dan niet zijn werken mag exploiteren. Auteurs- en naburige rechten zorgen ervoor dat de auteur het recht heeft dit te doen. De auteur kan dit individueel doen of kan zich aansluiten bij een beheersvennootschap die dit in zijn/haar naam doet.

Waarom beheersvennootschappen?

Beheersvennootschappen zijn in het leven geroepen omdat het soms onmogelijk is individuele licenties te verlenen voor bepaalde vormen van hergebruik (vb. reprografie, thuiskopie). Een beheersvennootschap staat in voor het innen, beheren en verdelen van auteursrechtelijke vergoedingen van de aangesloten rechthebbenden. Een beheersvennootschap is vergund door de overheid en staat onder toezicht van de Controledienst binnen de FOD Economie.

License2Publish is de beheersvennootschap van de Vlaamse persuitgevers en heeft als leden DPG Media, Mediafin en Mediahuis. Zij int en verdeelt voor haar leden de vergoedingen die betrekking hebben op reprografie, thuiskopie, onderwijs en prints, en daarbovenop eveneens de vergoedingen die zij zelf int via licenties. Daarnaast int zij ook het nieuwe naburige recht.

Naast License2Publish is er de beheersvennootschap Copiepresse, die de Waalse persuitgevers vertegenwoordigd, alsook de beheersvennootschap Repropress, die instaat voor de Belgische magazine uitgevers.

Daarnaast is er de beheersvennootschap Reprobel, die de vergoedingen voor de reprografie en voor het openbaar leenrecht int en verdeelt aan haar leden-beheersvennootschappen, waaronder License2Publish. Reprobel heeft eveneens een digitale licentie, genaamd Bizili. Deze digitale licentie bundelt de digitale reproductie en papieren reproducties van auteursrechtelijk beschermde teksten en beelden. Het digitale hergebruik van persartikels is echter uitgesloten van deze licentie en blijft exclusief het recht van de beheersvennootschappen License2Publish, Copiepresse en Repropress.